"Leidinggeven aan ex-collega’s is een mijnenveld"

Ondersteunende teams in het onderwijs zijn vaak klein en bestaan uit mensen met een verschillende achtergrond. Als de leiding ook nog in handen ligt van een (ex-) collega, dan wordt het aansturen een wandeling door een mijnenveld. ‘In onze cursus leren we dat een explosieve situatie kan worden voorkomen. Stel het persoonlijke contact en de collegiale samenwerking heel goed kunt verbinden met een leidinggevende verantwoordelijkheid. Door te kijken naar de persoonlijkheid van de ander -maar ook naar jezelf- kun je groeien in je rol als leidinggevende,’ aldus FiAC-docent Laurens van Herk.

De deelnemers aan de FiAC-cursus ‘Leidinggeven aan een team OOP’ hebben vaak de coördinatie of de leiding gekregen over een groepje collega’s. ‘Deze mensen voelen zich soms in het diepe gegooid. Ineens hebben ze nieuwe verantwoordelijkheden, waarop ze zich niet hebben  voorbereid. Ze moeten zorgen voor de motivatie en een goede samenwerking, voor een gezamenlijke visie op de taken van het team en voor een oplossing bij conflicten. Ga er maar aan staan!’
Wat deze groep leidinggevenden in de dagelijkse praktijk in weg staat, is dat ze met teamleden vaak al jarenlang een collegiale werkrelatie hebben. Ineens staan ze niet meer op gelijke voet. Wat Laurens van Herk dan soms ziet gebeuren, is dat men in gesprekken voor ‘de lieve vrede’ kiest en sommige problemen omzeilt. ‘Wij laten via oefeningen zien dat je met de juiste voorbereiding, presentatie en houding wèl de dialoog kunt aangaan over de manier waarop de ander zijn of haar werk doet. En dat je dat zò kunt doen dat de goede verstandhouding gewoon blijft bestaan.’

Metacommunicatie
Wat Laurens van Herk de deelnemers wil leren, draagt de naam metacommunicatie. Kenmerkend is dat niet de boodschap centraal staat, maar de relatie tussen zender on ontvanger. ‘Je mag best laten zien dat je het lastig vindt een collega die je goed kent en waardeert op bepaalde dingen te wijzen. Dit wordt vrijwel altijd als prettig ervaren en ondermijnt je positie als leidinggevende niet. Eerlijkheid, gebracht in de juiste toon, voorkomt conflicten of geroddel. Het is een positieve manier van communiceren, die wel wat oefening vraagt. We doen dat met trainingsacteurs, die in staat zijn lastige karakters neer te zetten. Je ziet de deelnemende leidinggevenden snel winnen aan overtuigingskracht.’

Andere aandachtspunten in de cursus zijn:

  • Wat wordt er van mij als leidinggevende verwacht?
  • Hoe geef ik leiding aan de dagelijkse werkzaamheden en creëer ik tijd voor mijn eigen taken?
  • Op welke wijze kan ik mijn medewerkers motiveren en coachen?
  • Hoe verbeter ik de effectiviteit en samenwerking binnen mijn team?
  • Op welke wijze verwerf ik draagvlak voor mijn plannen en besluiten?
  • Hoe communiceer ik met mijn medewerkers?